Koalicja Karat to stowarzyszenie, które prowadzi działania na rzecz równości płci w wymiarze lokalnym, regionalnym, europejskim i globalnym, nieprzerwanie od 1997 roku. Powołana, by łączyć i reprezentować głos organizacji pozarządowych z Europy Środkowo-Wschodniej i Azji Centralnej, buduje i wpływa na kształt ruchu feministycznego oraz aktywnie działa na rzecz kobiet doświadczających dyskryminacji, w szczególności dyskryminacji wielokrotnej. Od ponad 15 lat Koalicja posiada status ECOSOC przy Radzie Społecznej i Gospodarczej ONZ.

Misja

Misją Koalicji jest działanie na rzecz przestrzegania praw kobiet oraz sprawiedliwości społeczno-ekonomicznej w aspekcie płci.

Obszary działania

Naszymi obecnymi priorytetami są działania w dwóch obszarach:

• praw kobiet oraz
• sprawiedliwości społeczno- ekonomicznej.

W ramach obszaru „Prawa kobiet” działamy na rzecz przestrzegania przez państwo międzynarodowych zobowiązań dotyczących praw kobiet. Promujemy międzynarodowe instrumenty praw człowieka oraz związane z nimi obowiązki państwa. Wykorzystujemy potencjał ONZ-owskich i Europejskich konwencji i umów do poprawy przestrzegania prawa kobiet do równości.

W ramach obszaru tematycznego „Sprawiedliwość społeczno-ekonomiczna a płeć” angażujemy się w przeciwdziałanie dyskryminacji intersekcjonalnej/krzyżowej ze względu na płeć i niski status społeczno-ekonomiczny. Nasze działania koncentrują się na grupach kobiet, doświadczających dyskryminacji na rynku pracy m.in. ze względu na niski poziom wykształcenia, stereotypy płci i związane z nimi bariery w dostępie do zawodów. Ostatnio staramy się także przeciwdziałać dyskryminacji krzyżowej ze względu na płeć, tożsamość etniczną i narodową, wyznanie oraz kraj pochodzenia.

Nasza historia i osiągnięcia

Nasza działalność została zainicjowana po IV Światowej Konferencji ONZ na rzecz kobiet w Pekinie (1995). Od momentu zawiązania Koalicji włączamy się w procesy polityczne, ekonomiczne i społeczne ważne dla sytuacji kobiet w regionie Europy Środkowo-Wschodniej i Azji Centralnej. Początkowo działałyśmy bardziej aktywnie w Regionie, w ostatnich latach koncentrujemy się głównie na Polsce.

Nasza strategia na rzecz przestrzegania praw kobiet

Działając na rzecz praw kobiet wykorzystywałyśmy mechanizmy sprawozdawcze z realizacji podjętych przez państwo zobowiązań. W ramach wspólnych działań (1998-2000) powstawały krajowe raporty alternatywne i raport regionalny z wdrażania przez rządy zaleceń pekińskich prezentowane na forum ONZ i krajach Regionu. ONZ-owska Konwencja w Sprawie Eliminacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet (CEDAW) oraz jej Protokół Dodatkowy stały się naszymi głównymi narzędziami w działaniach na rzecz praw kobiet zarówno w Regionie (2008-2012) jak i w Polsce (2010-17). W krajach Regionu popularyzowałyśmy mechanizmy Protokołu dodatkowego (OP CEDAW) do Konwencji CEDAW, które były dotąd nieznane i niewykorzystywane przez organizacje działające na rzecz praw kobiet w krajach Europy Wschodniej i Azji Środkowej (2008-2014). Nasze działania przyczyniły się do ratyfikacji Protokołu dodatkowego przez rząd w Tadżykistanie oraz wykorzystania mechanizmu składania skargi w ramach Protokołu dodatkowego w Polsce. Zainicjowanie Koalicji na rzecz CEDAW w Polsce, wspólne opracowanie raportu alternatywnego z wdrażania konwencji, a także rzecznictwo, które doprowadziło do uwzględnienia większości naszych rekomendacji przez Komitet CEDAW w swoich zaleceniach dla rządu polskiego (2014) było znaczącym sukcesem.
Szczególną uwagę poświęciłyśmy prawom reprodukcyjnym oraz prawom pracowniczym kobiet; były one przedmiotem naszych badań, analiz i opracowań.

Dlaczego sprawiedliwość społeczno-ekonomiczna w aspekcie płci?

Transformacja ekonomiczna w latach dziewięćdziesiątych przyczyniła się do znaczącego pogorszenia się sytuacji kobiet o niskim poziomie wykształcenia na rynku pracy. W niewspółmiernie większym stopniu niż mężczyźni o tym samym wykształceniu oraz niż grupy kobiet o wyższym poziomie wykształcenia zostały one dotknięte bezrobociem i „wypchnięciem” z rynku pracy. Istotnym powodem zajęcia się sytuacją ekonomiczną kobiet, które „straciły” na wprowadzaniu gospodarki wolnorynkowej był również fakt, że w tamtym czasie tylko nieliczne organizacje/grupy feministyczne podejmowały tę problematykę; nadal nie jest ona zbyt popularna w ruchu feministycznym. Od początku lat dwutysięcznych prowadziłyśmy w Polsce badania, analizując zjawiska dyskryminacji ze względu na płeć i przesłanki społeczno-ekonomiczne, a w oparciu o ich wyniki realizowałyśmy wiele projektów, głównie rzeczniczych. Inspiracją dla naszych badań były m.in.: trendy na rynku pracy w latach 90-tych – masowe przenoszenie produkcji przemysłu odzieżowego do krajów Europy Wschodniej (w przemyśle tym pracują głównie kobiety); obrona swoich praw przez kobiety zatrudnione w supermarketach; konieczność monitorowania programów rządowych na rzecz kobiet, w których nie znalazły się strategie na rzecz poprawy ww. grup kobiet na rynku pracy.
Od dwóch lat prężnie działamy w zakresie wspierania uchodźczyń i emigrantek, które w krajach UE poszukują bezpieczeństwa i pracy.

Kobiety i rozwój

W latach 2009 – 2012, realizowałyśmy program „Kobiety i rozwój”. Dążyłyśmy do tego, aby polityka i programy w ramach współpracy rozwojowej nowych krajów członkowskich Unii uwzględniały kwestie równości płci oraz promowały aktywny udział kobiet w życiu politycznym, społecznym i gospodarczym krajów. Działyśmy także na rzecz podniesienia świadomości oraz wiedzy organizacji społeczeństwa obywatelskiego, które pracują w obszarze współpracy rozwojowej, na temat aspektu płci w rozwoju.

Dowiedz się więcej – pobierz ulotkę z opisem naszych działań.