Najczęściej zadawane pytania na temat roli kobiet w rozwoju to dział, w którym znajdziesz odpowiedzi na pytania, dlaczego tak ważna jest perspektywa praw kobiet w rozwoju. W tym dziale rozwiążemy również zagadki dotyczące skomplikowanych pojęć związanych z tą tematyką jak gender mainstreaming, uwłasnowolnienie kobiet czy podejście dwutorowe.

Czym jest gender mainstreaming?

Gender mainstreaming to koncepcja wprowadzenia kwestii równości płci do głównego nurtu polityki. Gender mainstreaming został określony jako globalna strategia na rzecz promowania równości płci w Platformie Działania przyjętej na IV Konferencji Narodów Zjednoczonych na temat kobiet, która odbyła się w Pekinie w 1995 roku. Podkreślono tam konieczność dbałości, by równość płci była głównym celem we wszystkich obszarach rozwoju społecznego i gospodarczego.

W lipcu 1997 roku, Rada Gospodarcza i Społeczna ONZ (ECOSOC) zdefiniowała pojęcie gender mainstreaming w następujący sposób:

„Włączanie perspektywy płci to proces oceny wpływu na sytuację kobiet i mężczyzn wszelkich planowanych działań, w tym ustawodawstwa, polityki i projektów, we wszystkich dziedzinach i na wszystkich poziomach. Jest to strategia, zgodnie z którą problemy i doświadczenia kobiet i mężczyzn stają się integralnym elementem planowania, wdrażania, monitorowania i ewaluacji wszelkich polityk i programów we wszystkich sferach życia politycznego, ekonomicznego i społecznego, tak aby kobiety i mężczyźni odnosili równe korzyści, a nierówność się nie utrwalała” . Gender mainstreaming obejmuje działania na rzecz każdej płci, a także działania afirmatywne, podejmowane kiedy kobiety lub mężczyźni są w szczególnie trudnej sytuacji. Interwencje tego typu mogą być kierowane wyłącznie do kobiet lub wyłącznie do mężczyzn, ale także jednocześnie do obydwu płci, aby umożliwić im równy udział w korzyściach płynących z rozwoju. Tego rodzaju działania to niezbędne środki tymczasowe, mające na celu zwalczanie bezpośrednich i pośrednich skutków dyskryminacji, także tej która miała miejsce w przeszłości.

Włączanie perspektywy równości płci może wymagać zmian w celach, strategii i działaniach, tak aby zarówno kobiety, jak i mężczyźni mogli mieć wpływ na procesy rozwojowe, brać w nich udział i korzystać z ich rezultatów. Celem gender mainstreaming jest więc przekształcanie nierównych struktur społecznych i instytucjonalnych w struktury równe i sprawiedliwe zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet.

Co to znaczy uwłasnowolnienie kobiet?

Uwłasnowolnienie kobiet (empowerment) oznacza rzeczywiste poczucie własnych praw i wewnętrzną siłę, pozwalającą im bronić tych praw oraz z nich korzystać. Podstawą uwłasnowolnienia kobiet jest wzrost poczucia ich własnej wartości i wiary w siebie oraz zwiększenie ich możliwości kierowania swoim życiem i kształtowania stosunków międzyludzkich o charakterze osobistym i społecznym. W praktyce uwłasnowolnienie kobiet wiąże się ze zdobyciem przez nie szerszego dostępu do środków ekonomicznych, prawnych, społecznych i politycznych, pozwalających im na wyrażanie i zaspokajanie swoich potrzeb oraz samorealizację .

Dlaczego należy przeprowadzać genderową analizę ubóstwa?

Genderowa analiza ubóstwa to wyjaśnienie powodów i konsekwencji istniejących nierówności między płciami, odmiennych potrzeb, priorytetów i doświadczeń kobiet i mężczyzn. Celem takiej analizy jest włączenie płynących z niej wniosków do planowanego projektu, co ma wywrzeć pozytywny wpływ na obie płcie i zmniejszyć dzielące je dysproporcje. Analiza taka opiera się na danych ilościowych i jakościowych; należy ją przeprowadzić przed planowaniem danego projektu .

[1] International Labour Organisation http://www.ilo.org/public/english/bureau/gender/newsite2002/about/defin.htm