• Szanse zawodowe dla kobiet a nowe technologie

31 maja ekspertka projektu Kinga Lohmann wzięła udział w panelu dyskusyjnym „Potencjał kształcenia zawodowego w XXI wieku” w ramach konferencji „Pomorskie perspektywy zawodowe” organizowanej przez Pomorską Specjalną Strefę Ekonomiczną. Kinga Lohmann mówiła o szansach zawodowych dla kobiet w zmieniających się warunkach pracy na skutek wprowadzania nowoczesnych technologii. Zachęcała do włączenia się pracodawców w działania na rzecz przełamywania stereotypów płci w szkolnictwie i na rynku pracy.

Relacja z konferencji

http://biznes.trojmiasto.pl/Pracodawcy-potrzebuja-zawodowek-Zawodowki-potrzebuja-odswiezenia-n102122.html

http://www.strefa.gda.pl/pl/aktualnosci/konferencja-pomorskie-perspektywy-zawodowe.html

 

• O dziewczynach, zawodówkach i rynku pracy w Polskim Radio

19 maja ekspertka projektu Kinga Lohmann mówiła o problemie dyskryminacji dziewcząt w szkolnictwie zawodowym i kobiet z wykształceniem ZZ na rynku pracy w audycji Programu Czwartego Polskiego Radia.

Posłuchaj nagrania http://www.polskieradio.pl/10/4892/Artykul/1621499,Instytut-zatrudnienia-19-maja-godz-1200

 

• Szkolnictwo zawodowe dla dziewcząt na VIII Kongresie Kobiet

14 maja  Koalicja Karat zorganizowała panel dyskusyjny „Szkolnictwo zawodowe. Jakie szanse dla kobiet?” w ramach VIII Kongresu Kobiet. W trakcie panelu ekspertki projektu mówiły o dostrzeżonym problemie dyskryminacji i o możliwych działaniach na rzecz zmiany stereotypowego postrzegania ról kobiet i mężczyzn na rynku pracy.

maj 2016

 

• O dyskryminacji krzyżowej w GW

11 maja w dodatku Praca Gazety Wyborczej ukazał się wywiad z ekspertką projektu Kingą Lohmann na temat segregacji poziomej w szkolnictwie zawodowym i konsekwencjach tego podziału na rynku pracy.

Przeczytaj artykuł „Zawody bez płci”

 

• Konferencja „Szkolnictwo zawodowe dla kobiet a wyzwania rynku pracy”

Sytuacja w szkolnictwie zawodowym z perspektywy płci oraz kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym na rynku pracy były tematami konferencji „Szkolnictwo zawodowe dla kobiet a wyzwania rynku pracy” zorganizowanej przez Stowarzyszenie Koalicja Karat 14 kwietnia b.r. w Warszawie.

W problematykę konferencji wprowadziła zebraną publiczność prof. Danuta Duch-Krzystoszek, która opierając się na  badaniach przeprowadzonych przez Koalicję Karat w ramach projektu „Dyskryminacja krzyżowa. Płeć a szkolnictwo zawodowe”, wskazała na problem dyskryminacji dziewcząt w zasadniczych szkołach zawodowych (ZSZ) oraz kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym (ZZ) na rynku pracy. Omówiła dane statystyczne GUS oraz wyniki wywiadów grupowych i indywidualnych z kobietami z wykształceniem ZZ, z których wynika, że szkolnictwo zawodowe jest bardzo silnie zmaskulinizowane  (ponad 70% uczniów ZSZ stanowią chłopcy), a gimnazjaliści, którzy decydują się na naukę w szkole zawodowej kierują się stereotypami związanymi z płcią w kwestii wyboru zawodu  (ponad 80% dziewcząt wybiera zawody administracyjno-ekonomiczne, a ponad 70% z nich te związane z usługami dla ludności, gdy niemal wszyscy chłopcy uczą się w zawodach inżynieryjno-technicznych i budowlanych). Wybory te, jak podkreśliła prof. Duch-Krzystoszek, mają swoje poważne konsekwencje dla kobiet na rynku pracy, gdzie gwałtownie wzrasta zapotrzebowanie na fachowców po szkole zawodowej w zawodach inżynieryjnych, technicznych i budowlanych. Absolwentki szkół zawodowych często zasilają grupę osób bezrobotnych. Wynika to z dużego nasycenia rynku pracy zawodami tradycyjnie zdominowanymi przez kobiety, niskim prestiżem społecznym tych zawodów oraz bardzo niskimi wynagrodzeniami jakie są oferowane w zawodach sfeminizowanych. Prof. Duch-Krzystoszek podkreśliła, że w grupie osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym odnotowuje się największe dysproporcje między zarobkami kobiet i mężczyzn, które wynoszą ponad 30 procent. Szerzej omówiła stereotypy związane z płcią, które są obecne wśród rodziców uczniów, nauczycieli, doradców zawodowych, przedsiębiorców, ale również wśród samych dziewcząt i kobiet.

Po wystąpieniu prof. Danuty Duch-Krzystoszek odbyły się dwa panele dyskusyjne. W pierwszym panelu zatytułowanym „Szkolnictwo zawodowe dla dziewcząt – wyzwania” udział wzięli przedstawiciele i przedstawicielki Ministerstwa Edukacji Narodowej (MEN), Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP), Związku Rzemiosła Polskiego (ZRP), Kuratorium Oświaty w Olsztynie oraz Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. K.Gzowskiego w Opolu. Panelistki i panelista dyskutowali o ograniczonej ofercie zawodowej skierowanej do dziewcząt, o problemach doradztwa zawodowego, które jest niedostosowane do zmieniających się realiów rynku pracy, a w bardzo wielu szkołach po prostu zupełnie nie funkcjonuje, o stereotypach płci, które sprawiają, że dziewczęta wybierają zawód tradycyjnie przypisany kobietom, a nie taki, po którym otrzymają pracę za godną płacę, oraz o działaniach, które należałoby podjąć, aby wybory edukacyjne uczniów były wolne od myślenia w kategoriach zawodu i płci. Monika Fibich reprezentująca  MEN podkreślała, że ministerstwo nie dostrzega dyskryminacji w dostępie dziewcząt do szkolnictwa zawodowego, w związku z czym nie widzi potrzeby podjęcia działań, np. kampanii społecznych, na rzecz przyciągnięcia większej liczby dziewcząt do klas tradycyjnie zdominowanych przez chłopców. Andrzej Stępnikowski z ZRP mówił o dużej wartości projektu realizowanego przez Stowarzyszenie Koalicja Karat, gdyż dzięki niemu zaczęto dostrzegać w Związku niewykorzystany potencjał kobiet w szkolnictwie zawodowym. Związek, jak powiedział, przyjrzy się w jaki sposób można zachęcić je do podejmowania nauki w zawodach dotychczas zdominowanych przez mężczyzn. Dorota Obidniak ze ZNP prezentowała przykłady materiałów edukacyjnych opracowanych przez Krajowy Ośrodek Szkolnictwa Zawodowego i Ustawicznego, w których zwraca się dużą uwagę na kwestie równości płci i gdzie m.in. są ćwiczenia dla uczniów związane ze stereotypowym postrzeganiem zawodów i płci. Nauczyciele niestety nie korzystają z tych materiałów w pracy z uczniem. Mówiła o braku świadomości wśród nauczycieli na temat problemu stereotypowego klasyfikowania dziewcząt i chłopców w kontekście ich wyborów edukacyjnych. Grażyna Przasnyska, Kuratorka Oświaty w Olsztynie opisywała bardzo pozytywne rezultaty realizowanego w województwie warmińsko-mazurskim projektu dotyczącego wypracowania efektywnego modelu poradnictwa zawodowego w województwie. Z kolei Lilianna Wachułka, wicedyrektor technikum z Opola mówiła o tym, jak dziewczęta radzą sobie w „męskich” klasach, oraz w jaki sposób szkoła zachęca gimnazjalistki do wyboru nietradycyjnych dla kobiet zawodów.

Drugi panel dyskusyjny zatytułowany „Czy rynek pracy jest otwarty na kobiet w nietradycyjnych dla nich zawodach?” poświęcony był sytuacji kobiet z wykształceniem zawodowym na rynku pracy i pytaniu, czy pracodawcy są gotowi na przyjęcie kobiet do pracy w zawodach tradycyjnie zdominowanych przez mężczyzn. Dr Ewa Lisowska ze Szkoły Głównej Handlowej mówiła o problemie segregacji poziomej na rynku pracy oraz o negatywnych konsekwencjach tego zjawiska dla kobiet  takich, jak m.in. duża dysproporcja płacowa między kobietami i mężczyznami z wykształceniem ZZ, Kinga Lohmann z Koalicji Karat wskazywała na bariery strukturalne utrudniające kobietom pracę w nietradycyjnych dla nich zawodach, oraz o tym dlaczego warto je pokonywać, Agnieszka Majcher-Teleon reprezentująca Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej mówiła m.in. o działaniach jakie podejmuje ministerstwo na rzecz grup defaworyzowanych, z kolei dziennikarz GW Bartosz Sendrowicz podkreślił, że problem segregacji zawodowej rynku pracy ze względu na płeć jest poważny i warto podjąć działania na rzecz zmiany stereotypowego podejścia pracodawców i pracowników do zawodu i płci. Jednocześnie podkreślił, że obecnie pracodawcy nie są gotowi na przyjmowanie kobiet do pracy w „męskich zawodach”  głównie z obawy o odczucia i opinie klientów np. warsztatów samochodowych. Wśród panelistów wywiązała się dyskusja na temat tego, czy kobiety powinny podejmować wszystkie prace wykonywane przez mężczyzn. Z jednej strony padały argumenty związane z tężyzną fizyczną, macierzyństwem i nieprzyjemnym dla kobiety środowiskiem pracy np. na budowach, z drugiej strony podawano przykłady bardzo ciężkich prac tradycyjnie wykonywanych przez kobiet, a także tego, że praca w trudnych warunkach równie źle wpływa na płodność kobiet jak i mężczyzn. Panelistki wskazywały, że kultura i efektywność pracy wzrasta w sytuacji, gdy kobiety i mężczyźni pracują wspólnie.

Na zakończenie dyrektorka Koalicji Karat Kinga Lohmann podziękowała uczestniczkom i uczestnikom konferencji podkreślając, że problem segregacji poziomej na rynku pracy ze względu na płeć oraz stereotypowych wyborów edukacyjnych dziewcząt i chłopców jest tak złożony i poważny, że na pewno warto go kontynuować.

Pobierz program konferencji w formacie pdf  Program_konferencji_Szkolnictwo_zawodowe_dla_kobiet

Pobierz zaproszenie na konferencję Zaproszenie_konferencja_Szkolnictwo_zawodowe_dla_kobiet_wyzwania_rynku_pracy

15 kwietnia 2016

 

• „Męskie zawodówki”

Dnia 13 kwietnia w dodatku Praca Gazety Wyborczej ukazał się artykuł „Męskie zawodówki”, w którym ponownie podjęto temat braku kobiet w męskich zawodach i konsekwencjach tego zjawiska zarówno dla kobiet na rynku pracy, jak i dla pracodawców. W artykule wykorzystano informacje z raportów powstałych w ramach projektu.

Przeczytaj artykuł „Męskie zawodówki”

 

• Dyskryminacja ekonomiczna kobiet w świetle zaleceń Komitetu CEDAW

31 marca ekspertka projektu Kinga Lohmann wzięła udział seminarium „Dyskryminacja kobiet w Polsce – priorytetowe działania w świetle zaleceń Komitetu CEDAW”, które zostało zorganizowane przez Stowarzyszenie Koalicja Karat oraz Koalicję na rzecz CEDAW we współpracy z Biurem Rzecznika Praw Obywatelskich. Kinga Lohmann mówiła o trudnej sytuacji ekonomicznej kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym w kontekście nierównego dostępu dziewcząt i chłopców do oferty szkół zawodowych i istniejących w społeczeństwie silnych stereotypów płci odnośnie wykonywanego zawodu. W spotkaniu uczestniczyło 45 osób, w tym z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Ministerstwa Zdrowia, Komendy Głównej Policji, Głównego Inspektoratu Pracy, GUS, Biura Rzecznika Praw Pacjenta, OPZZ i z organizacji pozarządowych.

marzec 2016

 

• Karat na konferencji „Łączy nas kształcenie zawodowe”

4 lutego przedstawicielki Koalicji Karat wzięły udział w konferencji z cyklu „Łączy nas kształceniem zawodowe” organizowanej przez Związek Rzemiosła Polskiego oraz Komitet Naukowo-Techniczny NOT Doskonalenia Kadr. Tematyka konferencji dotyczyła kształcenia zawodowego wobec jego aktualnych wyzwań. Ekspertka projektu Kinga Lohamnn zabrała głos mówiąc o maskulinizacji szkolnictwa zawodowego i niewielkiej ofercie edukacyjnej skierowanej do dziewcząt. Temat spotkał się z zainteresowaniem uczestników konferencji. Koalicja Karat złożyła wniosek do Komisji Wnioskowej w czasie trwania konferencji o przeprowadzenie kampanii zachęcających dziewczęta do podejmowania nauki w nietradycyjnych dla nich zawodach.

luty 2016

 

• O dyskryminacji dziewcząt w szkolnictwie zawodowym w MEN

Dnia 3 lutego ekspertki projektu spotkały się z Sekretarz Stanu Ministerstwa Edukacji Narodowej panią Teresą Wargocką. Przedstawicielki Koalicji zapoznały panią Wargocką z wynikami badań przeprowadzonymi w ramach projektu oraz wypracowanymi przez grupę ekspertek i ekspertów rekomendacjami skierowanymi do MEN. Kinga Lohmann podkreśliła problem niewielkiej oferty zawodów skierowanych do dziewcząt i różnego rodzaju stereotypów, które powstrzymują dziewczęta przed wyborem zawodów postrzeganych jako męskie, na które jednak jest duże zapotrzebowanie na rynku pracy. Przedstawiony problem nie spotkał się ze zrozumieniem ze strony pani Sekretarz Stanu, która podkreśliła, że system szkolnictwa w Polsce jest otwarty dla każdego bez względu na płeć, a ewentualne przyśpieszanie pewnych zjawisk społecznych, w tym przypadku podejmowania przez kobiety pracy w tradycyjnie męskich zawodach, nie jest zadaniem dla Ministerstwa Edukacji Narodowej. Sama, jak stwierdziła, nie jest zwolenniczką inżynierii społecznej. Problem nasycenia rynku pracy zawodami sfeminizowanymi przynależy raczej do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a stereotypami, które powodują, że dziewczęta wybierają tradycyjne kobiece zawody czego, według słów pani Wargockiej, nie należy postrzegać w kategoriach problemu, powinny raczej zająć się organizacje pozarządowe. Pomimo różnicy zdań co do sytuacji dziewcząt w szkolnictwie zawodowym i tego, czy należy podjąć ten temat i kto miałby to ewentualnie zrobić, cieszymy się, że udało nam się spotkać z panią Sekretarz Stanu i zasygnalizować dostrzeżony poważny, naszym zdaniem, problem.

Zdjęcie pochodzi ze strony MEN, gdzie zamieszczono notatkę ze spotkania.

luty 2016

 

• Działania rzecznicze w ramach projektu

Od stycznia 2016 r. Koalicja Karat prowadzi działania rzecznicze ukierunkowane na poprawę sytuacji kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym na rynku pracy. Podstawą działań są rekomendacje skierowane do Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Państwowej Inspekcji Pracy, które zostały wypracowane przez grupę ekspertek i ekspertów reprezentujących OPZZ, Związek Nauczycielstwa Polskiego, Związek Rzemiosła Polskiego, środowisko akademickie oraz Koalicję Karat.

9 maja  ekspertki projektu spotkały się z Pełnomocnikiem Rządu ds. Społeczeństwa Obywatelskiego i Równego Traktowania Wojciechem Kaczmarczykiem. Rezultatem spotkania było zapoznanie pełnomocnika z dostrzeżonym problemem dyskryminacji, wręczenie wypracowanych w ramach projektu rekomendacji do ministerstw i Państwowej Inspekcji Pracy oraz raportów.

24 marca ekspertki projektu spotkały się z dyrektorką Zespołu Oświaty Zawodowej i Problematyki Społecznej Związku Rzemiosła Polskiego (ZRP) Jolantą Kosakowską oraz jej zastępcą Andrzejem Stępnikowskim. Rozmowa dotyczyły niewykorzystanego potencjału kobiet, które ze względu na silne stereotypy płci nie wybierają zawodów, na które jest zapotrzebowanie na rynku pracy. Kierownictwo ZRP przyznało, że zarówno szkoły zawodowe, jak i pracodawcy nie dostrzegli jeszcze, że przyciągnięcie dziewcząt do zawodów tradycyjnie zdominowanych przez mężczyzn może stanowić rozwiązanie dla problemu braku uczniów w przypadku szkół, czy pracowników w przypadku pracodawców. Bardzo zainteresowali się raportami, które powstały w ramach projektu, przyznając że poruszają problematykę szkolnictwa zawodowego z zupełnie nowej perspektywy. W trakcie dyskusji doszliśmy do wniosku, że niezwykle ważne wprowadzenie nowego nazewnictwa zawodów tak, aby nazwy zawodów uwzględniały zarówno końcówki męskie jak i żeńskie. ZRP obiecał wesprzeć inicjatywę Koalicji Karat w tej sprawie.

25 lutego ekspertki projektu spotkały się z dyrektorem Departamentu Dialogu Społecznego i Stosunków Pracy Grzegorzem Baczewskim z Konfederacji Pracodawców „Lewiatan”. Celem spotkania było zainteresowanie organizacji zrzeszającej pracodawców tematem dyskryminacji kobiet na rynku pracy w kontekście niewykorzystanego potencjału kobiet, które kształciły się w zawodach tradycyjnie zdominowanych przez mężczyzn. Grzegorz Baczewski przyznał, że więcej kobiet w zawodach, na które obecnie jest duże zapotrzebowanie rynku pracy, a które tradycyjnie są wykonywane przez mężczyzn, byłoby dla pracodawców bardzo korzystne.  Otrzymałyśmy deklarację możliwej współpracy w ramach działań zmierzających do otwarcia rynku pracy na kobiety w nietradycyjnych dla nich zawodach.

8 lutego ekspertki Koalicji Karat wzięły udział w posiedzeniu prezydium Związku Nauczycielstwa Polskiego, na którym przedstawiły problem segregacji zawodowej ze względu na płeć i konsekwencje tego zjawiska na rynku pracy. Planowane są kolejne rozmowy na temat udzielenia poparcia ze strony ZNP dla rekomendacji odnośnie kształcenia zawodowego.

2 lutego ekspertki Koalicji Karat spotkały się z kierownictwem Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych OPZZ w celu omówienia wystosowanych do decydentów rekomendacji. Kierownictwo OPZZ po zapoznaniu się z naszą diagnozą sytuacji dziewcząt w szkolnictwie zawodowym i kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym na rynku pracy poparło rekomendacje skierowane do Ministerstw i Państwowej Inspekcji Pracy. Przedstawicielka OPZZ pani Barbara Smolińska uczestniczyła w pracach grupy ekspercko-konsultacyjnej, która opracowała rekomendacje.

28 stycznia ekspertki Koalicji Karat spotkały się z ekspertkami Departamentu Analiz Ekonomicznych i Prognoz oraz Rynku Pracy Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Na spotkaniu rozmawiano o sytuacji kobiet na rynku pracy, szczególnie w obszarze godzenia pracy z macierzyństwem oraz luki płacowej. Ekspertki przyznały, że Ministerstwo nie zajmowało się dotychczas sytuacją ekonomiczną kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym, a większość działań podejmowanych przez Ministerstwo była ukierunkowana na kobiety bezrobotne lub z wyższym wykształceniem. Pozytywnie wypowiedziały się o naszej propozycji podjęcia kampanii społecznych, które pokażą, że zawody nie mają płci. Zaznaczyły, że planując kolejne działania skierowane do kobiet wezmą pod uwagę wyniki naszych badań i przyjrzą się sytuacji kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym na rynku pracy. Koalicja Karat zamierza wystosować prośbę o spotkanie z Minister Elżbietą Rafalską.

27 stycznia ekspertki Koalicji Karat spotkały się z inspektorami Państwowej Inspekcji Pracy. Na spotkaniu omówiono przekazane PiP rekomendacje dotyczące problemu dyskryminacji kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym w miejscu pracy. Inspektorzy pozytywnie przyjęli rekomendacje i uznali, że zdecydowana większość z nich jest zasadna i możliwa do realizacji. Na zakończenie spotkania podkreślili, że zapoznają z rekomendacjami Głównego Inspektora Pracy pana Romana Giedrojcia.

maj 2016

 

• Brak kobiet w zawodówkach – Gazeta Praca

Dnia 18 stycznia ukazał się w Gazecie Praca, dodatku Gazety Wyborczej, artykuł Bartosza Sendrowicza pt. „Szkoły zawodowe bez kobiet”. Artykuł bazuje na raportach, które powstały w ramach projektu oraz informacjach dostarczonych dziennikarzowi przez ekspertkę projektu Kingę Lohmann.

Przeczytaj artykuł „Szkoły zawodowe bez kobiet”

http://gazetapraca.pl/gazetapraca/1,90443,19490100,szkoly-zawodowe-bez-kobiet.html

styczeń 2016

 

• Spotkania grupy ekspercko-konsultacyjnej

Dnia 4 grudnia 2015 r. oraz 15 stycznia 2016 r. odbyło się spotkanie grupy konsultacyjno-eksperckiej. W spotkaniu udział wzięły reprezentantki Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych OPZZ, Związku Nauczycielstwa Polskiego, Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Warszawie, środowiska akademickiego oraz ekspertki Koalicji Karat. Dyskusja dotyczyła wniosków i zaleceń, które stanowią konkluzję dwóch raportów opracowanych w ramach projektu „Szkolnictwo zawodowe i rynek pracy dla kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym” oraz „Dysproporcja między zarobkami kobiet i mężczyzn z wykształceniem zasadniczym zawodowym”. W toku ponad 3 godzinnych dyskusji padło wiele cennych uwag i sugestii odnośnie koniecznych zmian w systemie edukacji oraz działań, które powinno podjąć Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na rzecz poprawy sytuacji kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Na styczniowym spotkaniu udało się sformułować rekomendacje przeznaczone dla Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Państwowej Inspekcji Pracy.

styczeń 2016

 

• W radio Tokfm o dyskryminacji dziewcząt w szkolnictwie zawodowym

Koorydynatorka oraz ekspertka  projektu „Dyskryminacja krzyżowa. Płeć a szkolnictwo zawodowe” gościły w audycji Aleksandry Pezdy w radio Tokfm. Reprezentantki Koalicji Karat mówiły o problemie nierównego dostępu dziewcząt i chłopców do zawodów w ZSZ, o stereotypach kulturowych, które bardzo często determinują wybory zawodowe dziewcząt, o tych nielicznych dziewczynach, które wybierają kształcenie w nietradycyjnych zawodach oraz o tym, jakie konsekwencje dla kobiet na rynku pracy niesie wybór zawodu tzw. „kobiecego” i „męskiego”.

Posłuchaj audycji „Szkolnictwo zawodowe nie dla dziewczyn”

 

listopad 2015

 

• Minister Edukacji zainteresowana wynikami naszych badań

Dnia 19 października 2015 reprezentantki Koalicji Karat uczestniczyły w konferencji „Przyszłość zawodowców” poświęconej szkolnictwu zawodowemu i sytuacji absolwentów szkół zawodowych na rynku pracy. W debacie udział wzięli Minister edukacji narodowej pani Joanna Kluzik-Rostkowska, wiceprezydent miasta Bydgoszczy Iwona Waszkiewicz, a także szefowie firm, eksperci i dyrektorzy szkół zawodowych.  Konferencja stała się okazją dla reprezentantek Koalicji Karat do nagłośnienia wyników zrealizowanych w ramach projektu badań oraz raportów „Szkolnictwo zawodowe i rynek pracy dla kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym” i „Dysproporcja płac między kobietami i mężczyznami z wykształceniem zasadniczym zawodowym”.

Ekspertka projektu Kinga Lohmann w pytaniu skierowanym do Minister Edukacji poruszyła problem segregacji zawodowej dziewcząt i chłopców w szkołach oraz negatywnych konsekwencji tego zjawiska dla kobiet na rynku pracy. Pierwszą reakcją pani minister było, że nikogo nie można zmuszać do wyboru zawodu. Po wyjaśnieniach ekspertki, że nie mówimy o zmuszaniu lecz o promocji nietradycyjnych zawodów wśród dziewcząt Minister Edukacji przyznała, że warto przyjrzeć się problemowi i być może zasadna byłaby kampania skierowana do dziewcząt pokazująca im szerokie możliwości wyboru zawodu także spośród tych tradycyjnie zdominowanych przez mężczyzn. Nasz postulat promocji nietradycyjnych zawodów wśród gimnazjalistek poparło wiele obecnych na konferencji osób. Przedstawiciel przedsiębiorców podkreślał, że potrzebne są działania, które zmienią wśród młodych osób wyobrażenie o niektórych zawodach. Wiele z zawodów wybieranych przez chłopców nie wymaga obecnie siły fizycznej i mogą równie dobrze być wykonywane przez kobiety,   na przykład operator maszyn i urządzeń skrawających. Minister Edukacji przyznała, że ministerstwo nie przyglądało się szkolnictwu zawodowemu pod kątem płci i jest to dla nich zupełnie nowy temat. O zainteresowaniu badanym przez nas tematem świadczy fakt, że wielu uczestników i uczestniczek konferencji wyraziło zainteresowanie naszymi badaniami i raportami. Jeden z raportów został wręczony pani Minister Edukacji Narodowej.

Debata odbyła się w siedzibie wydawcy „Gazety Wyborczej” i była zwieńczeniem kolejnej edycji akcji społecznej „Projekt: praca”.

Relacja z konferencji dostępna jest na stronie GW http://wyborcza.pl/1,132486,19049768,odrodzenie-szkolnictwa-zawodowego-w-polsce.html

październik 2015

 

• Prezentacja wyników badań dotyczących dyskryminacji kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym

Dnia 9 października b.r. Koalicja Karat zaprezentowała wyniki badań dotyczących sytuacji dziewcząt w szkolnictwie zawodowym oraz kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym na rynku pracy. W spotkaniu, które odbyło się w ramach posiedzenia Komisji Kobiet OPZZ, udział wzięło niemal 50 osób, przedstawicielek i przedstawicieli związku zawodowego, organizacji pozarządowych, instytucji publicznych i organizacji pracodawców. Wśród gości specjalnych znalazły się Elżbieta Seredyn – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, Dorota Igielska – Radca Ministra w Departamencie Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Ministerstwa Edukacji Narodowej, przedstawiciele Państwowej Inspekcji Pracy, Krajowego Ośrodka Wspierania Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego (KOWEZiU), Konfederacji „Lewiatan” oraz Związku Rzemiosła Polskiego (ZRP).

Profesor Danuta Duch-Krzystoszek, ekspertka projektu „Dyskryminacja krzyżowa. Płeć a szkolnictwo zawodowe”,  w prezentacji „Szkolnictwo zawodowe a płeć” przestawiła sytuację  dziewcząt w szkołach zasadniczych zawodowych (ZSZ) podlegających Ministerstwu Edukacji oraz Związkowi Rzemiosła Polskiego. Wskazała, że ponad 17% absolwentów gimnazjów  wybiera naukę w ZSZ, a najwięcej ZSZ, a także oddziałów, w których kształcą się uczniowie jest w zachodnich rejonach kraju. Podkreśliła, że szkolnictwo zawodowe jest de facto skierowane do chłopców, którzy stanowią ponad 70% uczniów ZSZ. Dziewczęta (28,2%) uczą się przede wszystkim na kierunkach usługi dla ludności oraz ekonomia i administracja, chłopcy wybierają zawody zdecydowanie bardziej cenione na rynku pracy – inżynieryjno-techniczne oraz architektury i budownictwa. Dane z izb rzemieślniczych potwierdzają silną segregację rynku pracy na zawody sfeminizowane i zmaskulinizowane wykonywane przez osoby z wykształceniem ZZ (chłopcy kształcą się przed wszystkim na mechanika samochodowego, a dziewczęta na fryzjera). Profesor Duch-Krzystoszek omówiła motywacje dziewcząt do wyboru danego zawodu takie jak m.in. ograniczanie dziewczętom dostępu do zawodu, bezrefleksyjne przyjmowanie wzorów odpowiednich zawodów dla chłopców i dziewcząt, obawa negatywnego odbioru społecznego w przypadku wyboru zawodu „męskiego”, przekonanie o różnicach pomiędzy płciami czy uznanie stereotypów dotyczących kobiet i mężczyzn. Mówiła również o motywach wyboru przez dziewczęta tzw. „męskich” zawodów.  Podsumowując swoje wystąpienie ekspertka wskazała na fakt, że mimo niewielkiego wzrostu w latach 2005-2013 udział dziewcząt wśród uczniów ZSZ jest mały, a szkolnictwo zawodowe nadal pozostaje silnie zmaskulinizowane. Ponadto, istnieje wyraźna segmentacja zawodów ze względu na płeć, a  liczne bariery natury społeczno-kulturowej powstrzymują dziewczęta przed wyborem zawodu postrzeganego jako męski.

Następnie, Kinga Lohmann z Koalicji Karat przedstawiła sytuację kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym na rynku pracy (prezentacja „Rynek pracy i wynagrodzenia dla kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym”).  Prelegentka podkreśliła, że od roku 1992 w grupie kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym notuje się stały spadek aktywności zawodowej. Jednocześnie statystki pokazują, dodała, że największego  problemu  ze znalezieniem zatrudnienia doświadczają kobiety, które dopiero co ukończyły szkołę (wiek 15-24 lata). W tej grupie wiekowej pracuje jedynie 3,8% kobiet. Nieco lepiej sytuacja przedstawia się w grupie wiekowej 25-34 lata, jednak wśród tych kobiet również występuje bardzo duże bezrobocie (tylko nieco ponad 11% znajduje zatrudnienie). Kinga Lohmann wskazała na problem niekorzystnych form zatrudnienia (umowy na czas określony lub cywilno-prawne), który dotyczy w większym stopniu kobiet niż mężczyzn z wykształceniem ZZ. Następnie zapoznała uczestników spotkania z problemem dużej dysproporcji w zarobkach między kobietami i mężczyznami, która jest znaczenie wyższa niż średnia i wynosi wśród osób z wykształceniem ZZ wynosi ponad 30%. W 2012 kobieta z wykształceniem ZZ zarabiała średnio 69% tego, co mężczyźni. Podkreśliła, że największa dysproporcja występuje w sektorze publicznym, gdzie różnica w zarobkach dochodzi nawet do 43%. Prelegentka poruszyła kwestię pracy kobiet w tzw. męskich zawodach wskazując na znacznie wyższe zarobki w tych profesjach. Chociaż kobiety, które pracują na przykład jako operatorki maszyn i urządzeń czy robotnice w przetwórstwie spożywczym wciąż zarabiają mniej niż mężczyźni na tym samym stanowisku. Wyjątkiem są kobiety pracujące jako kierowcy autobusów i ciężarówek, których płace przewyższają płace ich kolegów.  Podsumowując swoje wystąpienie Kinga Lohmann zwróciła uwagę na fakt, że poprawa na rynku pracy w ostatnich latach nie dotyczy kobiet z wykształceniem ZZ, występuje silna dyskryminacja płacowa tej grupy kobiet,  a kobiety częściej niż mężczyźni z tym wykształceniem pracują na niekorzystnych umowach lub też „na czarno”. Jednocześnie wskazała na pozytywne aspekty pracy kobiet w zawodach zdominowanych przez mężczyzn. Należą do nich: większe zarobki niż w zawodach zdominowanych przez kobiety, mniejsze różnice płacowe między kobietami i mężczyznami, a praca kobiet często jest zgodna z ich zainteresowaniami.  Podkreśliła, że na drodze wyboru zawodu przez dziewczęta stoją silne stereotypy związane z podziałem na zawody tzw. „kobiece” i „męskie” zarówno wśród pracodawców, jak i wśród rodziców, nauczycieli, doradców zawodowych i samych kobiet. Obydwie prezentacje zostały oparte na danych statystycznych GUS  oraz badaniach jakościowych przeprowadzonych przez Koalicję Karat w ramach projektu „Dyskryminacja krzyżowa. Płeć a szkolnictwo zawodowe”.

Po prezentacjach odbyła się dyskusja z udziałem osób obecnych na spotkaniu. Moderatorka Dorota Szelewa poprosiła o zabranie głosu osoby reprezentujące ministerstwa, instytucje publiczne oraz związki zawodowe i pracodawców. Uczestniczki  i uczestnicy spotkania zgodzili się z tym, że potrzebne są działania , które zmienią społeczne postrzeganie ról  kobiet i mężczyzn. Wiceprzewodnicząca OPZZ Wiesława Taranowska przyznała, że problem jest poważny i związek zawodowy wesprze działania zmierzające do poprawy sytuacji kobiet z wykształceniem ZZ.

Przedstawione na spotkaniu wyniki badań są dostępne w dwóch raportach opracowanych przez Koalicję Karat w ramach projektu – „Dysproporcja między zarobkami kobiet i mężczyzn z wykształceniem zasadniczym zawodowym” oraz „Szkolnictwo zawodowe i rynek pracy dla kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym”.

październik 2015

 

• Problem dyskryminacji krzyżowej kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym na warsztatach Szkoły Letniej w Krakowie

Koordynatorka badań projektu, Kinga Lohmann, wzięła udział w konferencji “Równość płci a jakość życia. Kreowanie polityki w czasach nowych reżimów gender”, która odbyła się w ramach Szkoły Letniej w dniach 30.08 – 4.09 w Krakowie. Wydarzenie to stało się okazją do poruszenia tematu pokrzywdzonych na polskim rynku pracy grup kobiet. Dwudziestu doktorantów oraz niezależnych naukowców z Polski, Norwegii oraz innych krajów Europy i świata dyskutowało na temat związku pomiędzy równością płci a jakością życia wypracowując rekomendacje i narzędzia dla decydentów w Polsce i Norwegii.

Na warsztacie pt. “Reżimy gender a ograniczenia ekonomiczne neoliberalizmu” Kinga Lohmann przedstawiła metody rzecznicze stosowane przez Koalicję Karat w kontekście przeciwdziałania dyskryminacji krzyżowej ze względu na płeć i niski status edukacyjno-ekonomiczny. Analiza genderowa danych dotyczących zasadniczego szkolnictwa zawodowego (rok szkolny 2013-14) pokazuje dużą dysproporcję pomiędzy liczbą uczniów (72%) i uczennic (28%). Ta dysproporcja znajduje odzwierciedlenie na rynku pracy, gdzie mężczyźni z wykształceniem zasadniczym zawodowym stanowią 32% , a kobiety 18% (dane z 2015). Kinga Lohmann podkreśliła, że luka płacowa pomiędzy mężczyznami a kobietami z wykształceniem zasadniczym zawodowym wynosząca 30% (w 2012 – 31%) jest znacznie powyżej średniej krajowej. To alarmujące zjawisko było punktem wyjściowym projektu, powiedziała.

Koordynatorka wyjaśniła, że projekt bazuje na końcowych zaleceniach Komitetu CEDAW dla Polski (2014), które stanowią narzędzie podnoszące świadomość i “legitimizujące” działania rzecznicze Karatu w tym obszarze. Zaprezentowała uczestnikom metody badawcze zastosowane w projekcie oraz etapy budowania efektywnego rzecznictwa. Wyniki badań jakościowych na grupie młodych kobiet (20-34 lata) oraz analiza danych dotyczących luki płacowej pomiędzy mężczyznami i kobietami i dostępności oferty szkolnictwa zawodowego dla dziewcząt stały się mocny argumentem, powiedziała, który przyciągnął do udziału w projekcie związki zawodowe oraz innych aktorów społecznych związanych z edukacją i rynkiem pracy. Rekomendacje, które powstaną będą miały na celu poprawę dostępu kobiet do kształcenia zawodowego w kontekście aktualnych potrzeb rynku pracy, w tym dostępu kobiet do profesji, które mogą im zapewnić godne wynagrodzenie, równe wynagrodzeniu mężczyzn. Kinga Lohmann podsumowała swoje wystąpienie mówiąc, że rzecznictwo jest procesem politycznym, a aktorzy społeczni odgrywają w tym procesie bardzo istotną rolę – podnosząc świadomość decydentów, wpływając na opinię publiczną oraz kreując system polityczny i społeczny.

sierpień 2015

 

• Promocja kobiet w nietradycyjnych zawodach

W dniu 30.06.2015 koordynatorka merytoryczna projektu wzięła udział w międzynarodowej konferencji „Lean in STEM –  Jak (i po co) wspierać kobiety w nauce i technologii?”, w celu poznania koncepcji i metodologii kampanii promującej udział kobiet w nietradycyjnych zawodach związanych z nowymi technologiami. Konferencja została zorganizowana przez kampanię „Dziewczyny na politechniki”.  Konferencja stała się okazją do nawiązania kontaktów i przedstawienia naszego projektu w kontekście wspierania dziewcząt w nietradycyjnych zawodach. Konsekwencją tego wydarzenia było spotkanie dnia 9.07.2015 z reprezentantkami Kampanii w celu nawiązania współpracy  dotyczącej ewentualnej wspólnej kampanii promującej udział dziewczyn w nietradycyjnych zawodach związanych z nowymi technologiami na poziomie ZSZ i techników.

lipiec 2015

 

• MEN i MPiPS nie dostrzegają problemu dyskryminacji kobiet w szkołach zawodowych i na rynku pracy

W dniach 9-13 czerwca 2015 roku KARAT gościł 15 osób z Rumunii, reprezentantów i reprezentantki instytucji państwowych oraz organizacji pozarządowych. Grupa przyjechała do Warszawy w ramach projektu “Ponadnarodowa współpraca na rzecz rynku pracy uwzględniającego potrzeby młodych”

Goście zapoznali się dobrymi praktykami i programami, które mają na celu poprawę dostępu młodych osób do rynku pracy oraz walkę z wykluczeniem społecznym. W trakcie wizyty szczególny nacisk położono na sytuację osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Przedstawicielka Koalicji Karat przestawiła gościom działania podejmowane w ramach projektu „Dyskryminacja krzyżowa. Płeć a szkolnictwo zawodowe” naświetlając problem dyskryminacji dziewcząt i kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym na rynku pracy.  Temat ten został poruszony przez ekspertkę Koalicji Karat na spotkaniach grupy z Rumunii z przedstawicielami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministerstwa Edukacji Narodowej. Przedstawiciele obydwu ministerstw przyznali, że o ile wiedzą, że na rynku pracy brakuje fachowców po szkołach zawodowych, to nie dostrzegają jednak problemu dyskryminacji ze względu na płeć w dostępie dziewcząt do oferty szkolnictwa zawodowego oraz wysokości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Ekspertka Koalicji Karat naświetliła dostrzeżony przez nas problem i zapowiedziała dalsze działania rzecznicze w obydwu ministerstwach w ramach realizacji projektu. Goście wraz z przedstawicielką Karatu odwiedzili również Centrum Kształcenia Praktycznego, Międzynarodowe Centrum Badań i Analiz (ICRA), Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych – OPZZ, Forum Młodych Lewiatan oraz Kampanię „Dziewczyny na Politechniki”.

czerwiec 2015

• Spotkanie „okrągłego stołu” na temat zaleceń Komitetu CEDAW dotyczących zatrudnienia i sytuacji ekonomicznej kobiet.

18 czerwca b.r. odbyło się spotkanie „okrągłego stołu” poświęcone realizacji przez Polskę zaleceń Komitetu CEDAW dotyczących zatrudnienia i sytuacji ekonomicznej kobiet w Polsce. Uczestnicy spotkania wysłuchali informacji na temat realizacji zaleceń ze strony przedstawicielek i przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Głównego Inspektoratu Pracy, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji. Jednym z ekspertów z ramienia NGO była Kinga Lohmann reprezentująca Koalicję Karat oraz projekt „Dyskryminacja krzyżowa. Płeć a szkolnictwo zawodowe”. Kinga Lohmann mówiła między innymi o ubogiej ofercie zawodów skierowanych do dziewcząt w porównaniu z możliwościami jakie mają chłopcy w kwestii wyboru zawodu oraz o funkcjonujących stereotypach związanych z płcią, które bardzo często decydują o wyborze tzw. „kobiecego” zawodu przez dziewczęta, co w sposób bezpośredni przekłada się na gorszą sytuację kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym na rynku pracy w porównaniu z mężczyznami z tym wykształceniem. Ewa Lisowska – ekspertka w projekcie podniosła kwestię luki płacowej na rynku pracy.

Spotkanie zostało zorganizowane przez Koalicję Karat, Koalicję na rzecz CEDAW we współpracy z Biurem Rzecznika Praw Obywatelskich w ramach projektu „CEDAW narzędziem zwalczania dyskryminacji”.

czerwiec 2015

 

• Koniec badań socjologicznych

Z końcem maja zakończyłyśmy ważny etap projektu – badania socjologiczne. Forma badania, miejsce oraz grupa kobiet biorących w nich udział zostały wyłonione w ramach spotkań eksperckich oraz konsultacji z firmą, której badania zostały zlecone. Badanie zostało przeprowadzone za pomocą pogłębionych 6 wywiadów indywidualnych (IDI) z kobietami pracującymi w zawodach tzw. męskich oraz zogniskowanych wywiadów grupowych (FGI) (3 grupy kobiet pracujących i 3 grupy kobiet bezrobotnych) z wykształceniem ZZ w wieku 20-34 lata. Badanie przeprowadzono w 4 miastach: Kielce, Olsztyn, Siedlce oraz wywiady brakujące w Warszawie.

W wyniku badania uzyskałyśmy odpowiedzi na następujące pytania:

• jakie czynniki decydują o wyborze przez kobiety szkoły zasadniczej zawodowej (uwzględnienie uwarunkowań rodzinnych, wpływu szkoły oraz rówieśników).
• jaka jest jakość kształcenia w opinii kobiet z wykształceniem ZZ: przygotowanie do zawodu, postawa nauczycieli, grupa rówieśnicza.
• jaki jest społeczny odbiór wykształcenia ZZ: wizerunek, stereotypy, wpływ na samoocenę.
• jaka jest sytuacja na rynku pracy w opinii kobiet z wykształceniem ZZ: problemy ze znalezieniem pracy, postawa pracodawców wobec kobiet z wykształceniem ZZ, przejawy dyskryminacji kobiet na rynku pracy (mniejsze zarobki, pytania o plany reprodukcyjne).
• jaki jest wpływ sytuacji zawodowej i formy zatrudnienia  na planowanie rodziny kobiet z ww. wykształceniem.

Na podstawie uzyskanych informacji zostanie opracowany raport socjologiczny obrazujący sytuację dziewcząt w szkolnictwie zawodowym oraz kobiet z tym wykształceniem ZZ na rynku pracy.

maj 2015

 

• Pierwsze spotkanie grupy konsultacyjno – eksperckiej

Dnia 2 kwietnia b.r odbyło się pierwsze spotkanie ekspertów zaproszonych do projektu. W spotkaniu udział wzięły przedstawicielki środowiska akademickiego, Związku Nauczycielstwa Polskiego, Konfederacji Lewiatan, Pracodawców RP, Związku Zawodowego NSZ „Solidarność” oraz przedstawiciel Związku Rzemiosła Polskiego.

Spotkanie skupiało się na sytuacji dziewcząt w szkołach zasadniczych zawodowych (ZSZ) oraz  funkcjonujących na rynku pracy stereotypach związanych z płcią. Uczestnicy spotkania dyskutowali między innymi o dostępności ZSZ dla dziewcząt, funkcjonujących stereotypach i barierach, możliwościach kształcenia dziewcząt w niesfeminizowanych zawodach, doradztwie zawodowym, oraz o sytuacji kobiet z tym wykształceniem na rynku pracy (wynagrodzenia, zawody deficytowe, możliwości znalezienia pracy przez kobiety w tzw. męskich zawodach itp.). Zastanawiali się także wspólnie co należałoby zbadać, aby uzyskać klarowny obraz zmian jakie należy wprowadzić w ZSZ tak, aby w dalszej perspektywie wyrównać szanse kobiet i mężczyzn na rynku pracy i zniwelować istniejącą obecnie lukę płacową.

Spotkanie było bardzo interesujące i owocne. Dzięki dużemu zróżnicowaniu grupy (przedsiębiorcy, związki zawodowe, szkolnictwo, środowisko akademickie) przedstawicielki Koalicji Karat zyskały szeroką perspektywę na sytuację dziewcząt i kobiet z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Koalicji udało się pozyskać ważne dla sukcesu projektu osoby, które wyraziły chęć dalszego wsparcia projektu poprzez konsultacje eksperckie oraz pomoc w zebraniu potrzebnych do dalszych badań danych statystycznych.

kwiecień 2015