„Tradycja barierą w dostępie do sprawiedliwości dla kobiet z terenów wiejskich” – wydarzenie podczas 56 sesji Komisji ds. Statusu Kobiet (CSW). Luty 2012

Wydarzenie zostało zorganizowane przez Koalicję KARAT wraz z organizacjami partnerskimi z Azerbejdżanu, Kirgistanu, Tadżykistanu i Uzbekistanu podczas 56 sesji CSW w lutym 2012 roku. W trakcie panelu dyskusyjnego przedstawiono w jakim stopniu tradycyjne praktyki i wartości wpływają na życie kobiet na terenach wiejskich, a szczególnie na dostęp tych kobiet do sprawiedliwości. Paneliści dzielili się swoimi opiniami na temat zachodzącego regresu w przestrzeganiu praw kobiet w Regionie. Dyskutowali na temat przypadków pogwałcenia praw kobiet takich jak m.in. wymuszone małżeństwa, porywanie narzeczonych, czy przemoc domowa, które choć powszechne nie są uznawane za przypadki łamania praw człowieka z powodu ich silnego zakorzenienia w tradycji danej społeczności. Poruszono również problem handlu kobietami. Uczestnicy dyskusji omawiali szereg barier, które uniemożliwiają kobietom skorzystanie z prawnych mechanizmów dochodzenia swych praw. Zgodzili się, że większość z przeszkód wynika z niskiej pozycji ekonomicznej i społecznej kobiet, co jest wynikiem konserwatywnego podejścia społeczeństwa do podziału ról społecznych. Kobiety, które aktywnie sprzeciwiają się takiej sytuacji są narażone na ostracyzm, co może doprowadzić do utraty przez nie rodziny, domu i środków do życia. W tym kontekście ciekawe było wystąpienie reprezentantki KARATu na temat licznych barier, na które napotykają kobiety w Polsce, gdy próbują dochodzić prawa do legalnej aborcji w swoim kraju.

Zobacz ulotkę z wydarzenia TUTAJ

Wydarzenia na poziomie regionalnych w latach 2010-2012: 

• Kobiety Azji Centralnej ofiarami tradycji

KARAT zorganizował wydarzenie pod tytułem „Tradycja wrogiem kobiet? ” w popularnej warszawskiej kawiarni „Krytyka Polityczna” w dniu 1 grudnia 2011 roku. Reprezentantki organizacji kobiecych z Azerbejdżanu, Kirgistanu, Tadżykistanu i Uzbekistanu opowiedziały o częstych praktykach łamania praw kobiet w ich krajach takich jak porywanie kobiet w celu wymuszenia na nich zamążpójścia czy handel kobietami. Odbył się również pokaz filmów z Azerbejdżanu na temat selektywnej aborcji żeńskich płodów oraz z Kirgizstanu o porwaniu narzeczonych. Wydarzenie cieszyło się dużym zainteresowaniem.

Zobacz ulotkę z wydarzenia TUTAJ

• Trzecie spotkanie strategiczne partnerów projektu. 29-30 listopada 2011, Warszawa

Raport ze spotkania jest dostępny TUTAJ

• Drugie spotkanie strategiczne partnerów projektu. 22 maja 201The strategic meeting of the project’s partners in May 2011, Warszawa.

• Szkolenie na temat Dodatkowego Protokołu do Konwencji CEDAW i dostępu kobiet do sprawiedliwości. 18-21 maja 2011, Warszawa.

Szkolenie zostało zorganizowane przez KARAT we współpracy z International Women’s Rights Action Watch Asia-Pacific (IWRAW Asia Pacific). Uczestniczyło w nim 16 obrończyń praw kobiet, a jego celem było podniesienie wiedzy uczestniczek na temat OP CEDAW. Oprócz uzyskania szczegółowych informacji na temat procedury dostępnej w ramach OP CEDAW, uczestniczki stworzyły strategię identyfikacji barier na poziomie krajowym, które uniemożliwiają kobietom skorzystanie z procedury OP CEDAW, oraz propozycje w jaki sposób można je wyeliminować z życia społecznego. W szkoleniu uczestniczyło kilka osób z Polski zaangażowanych w pracę na rzecz praw człowieka. Szkolenie oparto na wiedzy przekazanej przez ekspertki: prof. EleonoraZielińska, Ann Campbell (IWRAW Asia Pacific), Eleanor Solo (UN Women), Jacqueline Hunt (Equality Now), Aleksandra Solik and Magdalena Pocheć, (KARAT).

• Szkolenie trenerów CEDAW. 17-23 listopada 2010, Warszawa.

Szkolenie zostało zorganizowane przez KARAT we współpracy z International Women’s Rights Action Watch Asia-Pacific (IWRAW Asia-Pacific) i było adresowane do trenerek z Azerbejdżanu, Kirgistanu, Tadżykistanu i Uzbekistanu. Dzięki 7 dniowemu szkoleniu uczestniczki wzmocniły swoją wiedzę ekspercką w zakresie  stosowania zapisów Konwencji CEDAW na poziomie krajowym, regionalnym i międzynarodowym.

• Regionalne konsultacje na temat wdrażania Wniosków końcowych Komitetu CEDAW w Europie oraz Azji Centralnej. 1-3 lipca 2010, Warszawa.

W dniach 1-3 lipca 2010 roku w Warszawie odbyły się europejskie konsultacje w sprawie wdrożenia Uwag Końcowych CEDAW, zorganizowane przez IWRAW Azja-Pacyfik, we współpracy z Koalicją KARAT i WIDE. W czasie trwającego trzy dni spotkania strategicznego rzeczniczki praw kobiet z krajów UE, Europy Środkowo-Wschodniej i Azji Środkowej podzieliły się strategiami dotyczącymi wykorzystania Uwag Końcowych w taki sposób, aby kontrolować działania rządów w kontekście wdrażania Konwencji CEDAW na szczeblu krajowym. W spotkaniu uczestniczyły 32 kobiety z 17 krajów, w tym członkinie KARATu i organizacje partnerskie projektu. W konsultacjach regionalnych wzięła udział poprzednia członkini Komitetu CEDAW – Shanthi Dairiam z Malezji – która również podzieliła się swoją wiedzą i doświadczeniem.

• Pierwsze spotkanie strategiczne partnerów projektu. 29-30 kwietnia 2010, Warszawa

Pierwsze spotkanie trzyletniego projektu Koalicji KARAT, dotyczącego CEDAW i mechanizmów jego promocji, odbyło się w dniach 29-30 kwietnia 2010 roku w Warszawie. Spotkanie było dla wszystkich organizacji partnerskich pierwszą możliwością spotkania i dogłębnego przedyskutowania strategii projektu, jego celów i działań, jakie mają być podjęte na szczeblu regionalnym oraz w krajach objętych projektem: Azerbejdżanie, Kirgistanie, Tadżykistanie i Uzbekistanie. Celem projektu jest promocja praw kobiet poprzez rzecznictwo i lobbing na rzecz wdrożenia Uwag Końcowych Komitetu CEDAW oraz poprawę dostępu kobiet do wymiaru sprawiedliwości poprzez lepsze korzystanie z procedur zawartych w Protokole Dodatkowym CEDAW.

Wydarzenia na szczeblu krajowym zorganizowane w roku 2010:

AZERBEJDŻAN

• Okrągły stół dla regionalnych organizacji pozarządowych w sprawie wdrażania w tym kraju CEDAW oraz w sprawie Uwag Końcowych Komitetu CEDAW

W dniu 4 listopada 2010 roku Stowarzyszenie na rzecz Gender „Symetria” zorganizowało Okrągły Stół dla regionalnych organizacji pozarządowych w sprawie wdrożenia w Azerbejdżanie CEDAW i Uwag Końcowych Komitetu CEDAW. Uczestniczki spotkania – przedstawicielki organizacji pozarządowych z 16 rejonów Azerbejdżanu – dowiedziały się o zobowiązaniach państwa wynikających z Konwencji (zwłaszcza o tych zawartych w Uwagach Końcowych Komitetu CEDAW), narzędziach służących wdrożeniu CEDAW, rzecznictwie i lobbingu, a także oceniły bieżącą politykę w kontekście głównych wyzwań w dziedzinie praw kobiet. Ponadto na spotkaniu opracowano potencjalne strategie działania.

• Okrągły stół dla organizacji pozarządowych i trenerek ds. zdrowia reprodukcyjnego i praw kobiet na temat wdrożenia w Azerbejdżanie CEDAW i Uwag Końcowych Komitetu CEDAW.

Kolejne wydarzenie, zorganizowane przez Stowarzyszenie na rzecz Gender „Symetria”, miało miejsce 9 października 2010 roku; uczestniczyły w nim przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz trenerki ds. praw reprodukcyjnych i zdrowia. Celem imprezy było podniesienie świadomości na temat wdrażania CEDAW w dziedzinie zdrowia i praw reprodukcyjnych, a także upowszechnienie istotnych informacji na temat Uwag Końcowych Komitetu CEDAW. Uczestniczki oceniły status projektu ustaw o Zdrowiu i Prawach Reprodukcyjnych i omówiły rolę organizacji pozarządowych w tym procesie.

KIRGISTAN

• Szkolenie „Przemoc wobec Kobiet”

Szkolenie „Przemoc wobec kobiet” zostało zorganizowane przez Forum Kobiecych Organizacji Pozarządowych Kirgistanu w dniach 26-28 maja 2010 roku. Celem szkolenia było: promowanie CEDAW jako narzędzia transformacji społecznej, przedstawienie informacji na temat Protokołu Dodatkowego CEDAW oraz procedur dostępnych w ramach tego mechanizmu oraz poprawa dostępu kobiet do systemu sprawiedliwości. Uczestniczkami były kobiece liderki i działaczki.

• Szkolenie „Gender i polityka”

Kolejne szkolenie miało miejsce 16-18 sierpnia 2010 roku. Tematem było podniesienie poziomu wiedzy osób kandydujących do Parlamentu na temat problemu przemocy wobec kobiet w Kirgistanie, a także prawa międzynarodowego chroniącego kobiety i ich interesy. W czasie szkolenia przekazano szczegółowe informacje na temat Protokołu Dodatkowego CEDAW oraz nawoływano do poprawy dostępu kobiet do wymiaru sprawiedliwości. Uczestniczkami były liderki, kobiety startujące w wyborach parlamentarnych oraz miejscowe posłanki.

• Szkolenie „Gender i polityka”

W dniach 16-18 października 2010 Forum Kobiecych Organizacji Pozarządowych Kirgistanu przeprowadziło szkolenie pod tym samym tytułem, ale o innej treści. Ta edycja szkolenia skierowana była do liderek i działaczek kobiecych, a jego celem było lepsze zrozumienie prawa z perspektywy feministycznej, głównie dzięki pokazaniu związków między prawami kobiet, prawami człowieka oraz wdrażaniem CEDAW a podniesieniem statusu kobiet.

• Warsztaty „Konwencja w sprawie Likwidacji Wszystkich Rodzajów Dyskryminacji wobec Kobiet”

W dniu 17 maja 2010 Forum Kobiecych Organizacji Pozarządowych Kirgistanu, wraz z organizacją pozarządową DIA z obwodu Osz, przeprowadziło w prowincji Osz warsztaty na temat Konwencji w sprawie Likwidacji Wszystkich Rodzajów Dyskryminacji wobec Kobiet, skierowane do kobiecych liderek i aktywistek. Celem warsztatów było przedstawienie Konwencji CEDAW oraz Protokołu Dodatkowego CEDAW, lepsze zrozumienie koncepcji równych praw i braku dyskryminacji, a także zbudowanie – na szczeblu lokalnym – umiejętności wykorzystywania procedur zawartych w Protokole Dodatkowym Konwencji CEDAW.

• Warsztaty „Zaangażowanie międzynarodowe w ochronie kobiet: CEDAW”

Warsztaty odbyły się 16 lipca 2010 roku, a ich celem była podniesienie poziomu wiedzy uczestniczek na temat Konwencji CEDAW i prawa międzynarodowego w kontekście prawa krajowego dotyczącego praw kobiet.

• Warsztaty „CEDAW i Protokół Dodatkowy CEDAW dla działaczek na rzecz praw kobiet w prowincji Osz”

Kolejne warsztaty miały miejsce 20 lipca 2010 roku. Warsztaty skierowane były do grup kobiecych i działaczek. Celem było podniesienie poziomu wiedzy kobiecych organizacji pozarządowych w regionie Osz na temat CEDAW, Protokołu Dodatkowego CEDAW oraz zobowiązań państwa wynikających z tych porozumień, a także wyposażenie ich w narzędzia pozwalające na wykorzystanie konwencji do ochrony praw kobiet.

TADŻYKISTAN

• Okrągły Stół „Wyniki Wdrożenia Uwag Końcowych Komitetu CEDAW w Tadżykistanie w latach 2007-2010”

Krajowy Okrągły Stół „Wyniki Wdrożenia Uwag Końcowych Komitetu CEDAW w Tadżykistanie w latach 2007-2010” został zorganizowany w maju 2011 roku przez Organizację Publiczną ”Panorama”. W wydarzeniu wzięło udział 50 osób: członkowie rządu, rzecznik praw obywatelskich, przedstawiciele prokuratury generalnej, organizacje pozarządowe i organizacje międzynarodowe, media oraz instytucje wymiaru sprawiedliwości. Wydarzenie wywołało duże zainteresowanie w mediach – w gazecie Wieczernij Duszanbe ukazał się artykuł „Prawo będzie się pytać o złamany nos i żebra”, odnoszący się do Konwencji i podkreślający konieczność szybkiego przyjęcia przepisów zapobiegających przemocy domowej. Innym wymiernym skutkiem tego wydarzenia było przygotowanie planu przygotowania alternatywnego raportu.

Oprócz zorganizowania wydarzenia, organizacje partnerskie wydały broszurę z tekstem Konwencji, Protokołu Dodatkowego oraz Uwag Końcowych Komitetu CEDAW.

• Okrągły Stół w sprawie Krajowego Planu Działań na lata 2011-2015 dotyczącego wzmocnienia roli kobiet w Republice Tadżykistanu w latach 2011-2020

Wydarzenie, zorganizowane przez Fundację Publiczną „Panorama”, Koalicję Kobiecych Organizacji Pozarządowych „Od Równości de jure do Równości de facto oraz Komitet ds. Kobiet i Spraw Rodziny rządu Republiki Tadżykistanu, miało miejsce 27 października 2010 roku. W imprezie wziął udział rzecznik praw obywatelskich, przedstawiciele i przedstawicielki Kancelarii Prezydenta Tadżykistanu, przedstawiciele i przedstawicieli instytucji rządowych (ministerstw i komitetów), organizacji międzynarodowych oraz mediów. Dyskusja skupiła się na projekcie Krajowego Planu Działań na lata 2011-2015 jako mechanizmu realizacji krajowej strategii i międzynarodowych zobowiązań w dziedzinie promowania równości płci. Jednym z głównym tematów była ocena wdrożenia przez rząd Tadżykistanu Uwag Końcowych Komitetu CEDAW. Okrągły stół stworzył przestrzeń dla przedstawicielek organizacji pozarządowych zjednoczonych w Koalicji, gdzie mogły wyrazić swoje poglądy i uwagi pod adresem Krajowego Planu. Wydarzenie było szeroko komentowane w mediach (transmisja w wiadomościach, program w czasie najlepszej oglądalności w I programie telewizji, specjalny, 20-minutowy program poświęcony wydarzeniu), co przyczyniło się do popularyzacji problematyki omawianej w czasie Okrągłego Stołu.

UZBEKISTAN

• Szkolenie „Budowanie kompetencji organizacji pozarządowych do korzystania z CEDAW”

W kwietniu 2011 roku organizacja Istiqbolli Avold zorganizowała dwudniowe szkolenie na temat Konwencji CEDAW, zatytułowane „Budowanie kompetencji organizacji pozarządowych do korzystania z CEDAW” i skierowane do prawników, pracowników społecznych i liderek organizacji partnerskich z ośmiu regionów Uzbekistanu, zaangażowanych w problemy kobiet-ofiar handlu ludźmi i przemocy domowej. Celem spotkania było nie tylko dokładne przeanalizowanie CEDAW i dokumentów towarzyszących, ale także przygotowanie przyszłego planu działań dotyczącego dalszej promocji i wdrożenia zapisów CEDAW na szczeblu lokalnym.

Dzięki wsparciu ze strony rządowego Komitetu Kobiet została wydana broszura na temat CEDAW i Protokołu Dodatkowego CEDAW.

• Budowanie kompetencji trenerów w dziedzinie Uwag Końcowych CEDAW dla Uzbekistanu

Szkolenie zostało zorganizowane przez organizację pozarządową Istiqbolli Avlod i miało miejsce 20 lipca 2010 roku. Celem było przedstawienie partnerskim organizacjom pozarządowym Uwag Końcowych Komitetu CEDAW dla Uzbekistanu. Wszystkie uczestniczki zobowiązały się do zorganizowania lokalnych seminariów na temat Uwag Końcowych, ze specjalnym uwzględnieniem podniesienia znajomości tematyki CEDAW w kontekście problemu handlu kobietami. Uczestniczkami wydarzenia były organizacje partnerskie z ośmiu regionów Uzbekistanu.

• Szkolenie na temat Uwag Końcowych Komitetu CEDAW

W okresie między sierpniem a listopadem 2010 roku lokalne oddziały Istiqbolli Avlod przeprowadziły dziewięć szkoleń na temat Uwag Końcowych Komitetu CEDAW w ośmiu regionach Uzbekistanu. Były one skierowane do kobiecych organizacji pozarządowych, przedstawicielek Komitetu Kobiet (organizacja rządowa na rzecz równego statusu), doradców w dziedzinie problematyki kobiecej z lokalnych społeczności, działaczy religijnych, przedstawicieli partii politycznych, przedstawicieli komisji utworzonych na mocy postanowień rządu oraz nauczycieli i nauczycielek. Szkolenia dostarczyły pogłębionej wiedzy na temat Konwencji CEDAW i Protokołu Dodatkowego oraz doprowadziły do przygotowania wspólnego planu działań w sprawie wdrożenia Uwag Końcowych Komitetu CEDAW.

• Szkolenie w Taszkiencie dla prawników i pracowników socjalnych dotyczące problemów kobiet-ofiar handlu ludźmi i przemocy domowej

Konwencja CEDAW stała się podstawą szkolenia dla prawników i pracowników socjalnych zajmujących się sprawami kobiet-ofiar handlu ludźmi i przemocy domowej zorganizowanego w kwietniu 2011 roku w Taszkiencie. Te dwa przykłady łamania praw kobiet to największe wyzwania, podkreślone w Uwagach Końcowych Komitetu CEDAW dla Uzbekistanu jako państwa-strony Konwencji. Szkolenie w Taszkiencie było dobrą możliwością do wypromowania Krajowego Planu Działań w sprawie wdrożenie Uwag Końcowych Komitetu CEDAW, przyjętego przez rząd kraju w 2010 roku. Impreza została zorganizowana przez Istiqbolli Avlod, w ramach inicjatywy koordynowanej przez Koalicję KARAT i mającej na celu poprawę wdrażania CEDAW w regionie.

• Doroczna konferencja WIDE „Migracja w kontekście globalizacji: czy prawa kobiet są zagrożone?”, 3-5 czerwca 2010, Bukareszt, Rumunia

W dorocznej konferencji WIDE „Migracja w kontekście globalizacji: czy prawa kobiet są zagrożone?”, zorganizowanej przez Koalicję KARAT, wzięła udział koordynatorka projektu Aleksandra Solik oraz trzy przedstawicielki organizacji partnerskich: Kamila Dadaszowa (Azerbejdżan), Chinar Karatanbajewa (Kirgistan) i Lilia Chamzajewa (Uzbekistan).

W czasie konferencji Koalicja KARAT, we współpracy z partnerami projektu, zorganizowała warsztaty „CEDAW i prawa kobiet-migrantek”, gdzie podkreślono rolę CEDAW jako narzędzia egzekwowania praw kobiet-migrantek. Szczególną uwagę poświęcono promocji 26. Ogólnej Rekomendacji CEDAW, „Kobiety-migrantki”. K. Dadaszowa, Ch. Karatanbajewa i L. Chamzajewa przedstawiły konkretne przykłady, które stały się punktem wyjścia do dyskusji. Raport z warsztatów został dołączony do raportu z konferencji (strona 48) i jest dostępny na stronie WIDE. Uczestnictwo w Konferencji pozwoliły partnerom projektu na przedstawienie problematyki CEDAW szerszemu gronu międzynarodowemu oraz wprowadzenie perspektywy regionalnej. Oprócz możliwości nawiązania nowych kontaktów była to także dobra okazja do umocnienia więzi partnerskich oraz przetestowania metod współpracy w nowych okolicznościach.

Poniżej dostępne są prezentacje z konferencji:

„Dostęp do usług socjalnych dla migrantek z innych krajów w Kirgistanie”, Chinara Kartanbajewa, Forum Kobiecych Organizacji Pozarządowych Kirgistanu

Prezentacja nt. praw kobiet w kontekście handlu kobietami, Lilia Chamzajewa, Istiqbolli Avlod, Uzbekistan.